امنیت اطلاعات به عنوان یکی از زیرساخت ها و الزامات اساسی در شبکه های کامپیوتری مورد تاکید قرار گرفته است، گرچه امنیت مطلق، چه در محیط واقعی چه در فضاهای مجازی دست نیافتنی است اما ایجاد سطحی از امنیت که به اندازه کافی و متناسب با نیازها و سرمایه گذاری انجام شده باشد، تقریبا در همه شرایط محیطی امکان پذیر می باشد. با رایج تر شدن و استفاده عام از اینترنت، حملات امنیتی – اطلاعاتی به شبکه ها روز به روز افرایش پیدا کرد و باعث شد مساله امنیت خود را بهتر و بهتر نشان دهد.

در سیستم تجاری امروز اطلاعات نقش سرمایه یک شرکت را ایفا می کند که امنیت شبکه و حفاظت از اطلاعات سازمان یکی از ارکان مهم بقای آن می باشد. برای دستیابی به این هدف سازمان و سیستم تجاری بسته به سطح اطلاعات نیازمند به طراحی سیستم مدیریت امنیت اطلاعات و شبکه کامپیوتری دارد تا بتواند از سرمایه های اطلاعاتی و کاربران حفاظت کند.

سیاست امنیتی

"سرویس های عرضه شده در مقابل امنیت ارائه شده،  استفاده ساده در مقابل امنیت و هزینه ایمن سازی در مقابل ریسک از دست دادن اطلاعات"

به منظور پیاده سازی و پشتیبانی سیستم امنیتی، لازم است مدیران شبکه های کامپیوتری به صورت ادواری اقدام به تست امنیتی تمام کامپیوترهای موجود در شبکه (سرویس گیرندگان، سرویس دهندگان، سوئیچ ها، روتر ها، فایروال ها و..) نمایند.

استفاده از روش هایی برای پایین آوردن خطرات حملات منطقی و نرم افزاری بر ضد تجهیزات شبکه که این روش ها عبارتند از : فایروال، آنتی ویروس شبکه، Vpn، Honey pot، رمزنگاری که به شرح زیر هستند:

فایروال

فایروال ها حفاظت لازم در مقابل مهاجمان خارجی را ایجاد و یک لایه حفاظتی پیرامون شبکه یا کامپیوتر را در مقابل کدهای مخرب و یا ترافیک غیر ضروری اینترنت ارائه می نمایند.

فایروال ها به دو شکل سخت افزاری و نرم افزاری، ارائه می شوند. امکانات ارائه شده توسط یک فایروال برای کاربرانی که به اینترنت استفاده می نمایند امری بسیار مهم می باشد.

فایروال های سخت افزاری (خارجی)

این نوع از فایروال ها که به آنان فایروال های شبکه گفته نیز می شود بین کامپیوتر (و یا شبکه) و کابل و یا خط ADSL  قرار می گیرند. تعداد زیادی از تولیدکنندگان دستگاه هایی با نام "روتر" را ارائه می دهند که دارای یک فابروال می باشند.

فایروال های سخت افزاری، دستگاه های سخت افزاری مجزائی می باشند که بکارگیری آن ها باعث ایجاد یک لایه دفاعی اضافه در مقابل تهاجمات می گردد.

فایروال های نرم افزاری (داخلی)

برخی از سیستم عامل دارای یک فایروال تعبیه شده درون خود می باشند که با فعال نمودن این ویژگی یک سطح حفاظتی در خصوص ایمن سازی کامپیوتر و اطلاعات ایجاد می گردد.

آنتی ویروس تحت شبکه

برای مقابله موثر و کارا با ویروس ها و حملات امنیتی در شبکه ضروری است از یک آنتی ویروس تحت شبکه با یک ابزار مدیریتی متمرکز و منسجم استفاده شود تا بتوان کاربران را در زمان بروز حملات ویروسی و هر نوع برنامه مخرب از جمله ضروریات واحد IT در سازمان ها حفاظت نماید.

مزایای آنتی ویروس تحت شبکه

چندکاره بودن و مقیاس پذیری

مدیریت متمرکز

کنترل مستمر

حداقل بروز اختلال در امور کاربران

حفاظت کامل و موثر

شبکه VPN

اخیرا تعداد زیادی از سازمان ها و موسسات با توجه به مطرح شدن خواسته های جدید (کارمندان از راه دور، ادارات از راه دور) اقدام به ایجاد شبکه های اختصاصی مجازی (Virtual Private Network) نموده اند.

یک VPN  شبکه اختصاصی بوده که از یک شبکه عمومی (عموما اینترنت) برای ارتباط با سایت های از راه دور و ارتباط کاربران با یکدیگر استفاده می نماید.

دو نوع عمده شبکه های VPN وجود دارد:

دستیابی از راه دور Remote Access

به این شبکه ها VPDN (Virtual Private Dial-up network) نیز گفته می شود. در این شبکه از مدل ارتباطی User-to-lan ارتباط کاربر با یک شبکه محلی استفاده می گردد.سازمان هایی که تمایل به برپاسازی یک شبکه بزرگ "دستیابی از راه دور " دارند می بایست از امکانات یک مرکز ارائه دهنده خدمات اینترنت جهانی Enterprise services provider استفاده نمایند.

سرویس دهنده ESP به منظور نصب و پیکربندی VPN یک Network access server را پیکربندی و نرم افزاری را در اختیار کاربران از راه دور به منظور ارتباط با سایت قرار خواهد داد.کاربران با برقراری ارتباط قادر به دستیابی به NAS و استفاده از نرم افزار مربوطه به منظور دستیابی به شبکه سازمان خود خواهند بود.

 شبکه  VPN سایت به سایت

در این مدل یک سازمان با توجه به سیاست های موجود قادر به اتصال چندین سایت ثابت از طریق یک شبکه عمومی نظیر اینترنت می باشد.شبکه های VPN که از این روش استفاده میکنند دارای گونه های خاصی در این زمینه می باشند:

شبکه  VPN مبتنی بر اینترانت

در صورتی که سازمان دارای یک یا بیش از یک محل (را دور ) بوده و تمایل به اتصال آن ها در شبکه اختصاصی دارد می توان یک اینترانتVPN  را به منظور برقرای ارتباط هر یک از شبکه های محلی به یکدیگر ایجاد نمود.

شبکه  VPN مبتنی بر اکسترانت

در مواردی که سازمانی در تعامل اطلاعاتی بسیار نزدیک با سازمان دیگر باشد میتوان از یک اکسترانت VPN به منظور ارتباط شبکه های محلی هر یک از سازمان ها ایجاد کرد، در چنین حالتی سازمان های متعدد قادر به فعالیت در یک محیط اشتراکی خواهند بود.

Honey pot

هانی پات یک منبع سیستم اطلاعاتی می باشد که بر روی خود اطلاعات کاذب و غیر واقعی دارد و با استفاده از ارزش و اطلاعات کاذب خود سعی می کند فعالیت غیر مجاز و غیر قانونی بر روی شبکه را کشف و جمع آوری می کند. این سیستم از عمد در شبکه قرار می گیرد تا به عنوان یک تله عمل کرده و مورد تهاجم یک هکر یا نفوذگر قرار بگیرد.

به 2 دلیل استفاده می شود:

اول اینکه نقاط ضعف سیستم را بشناسیم ، دلیل دوم جمع آوری اطلاعات لازم برای تعقیب و ردیابی نفوذگران است.

رمزنگاری

رمزنگاری عبارت است از بهم ریختگی اطلاعات به طوری که برای کسی قابل فهم نباشد.رمزنگاری امکان مشاهده مطالعه و تفسیر پیام ها را برای افراد غیر مجاز سلب می کند.